Тыа сирин кулууба үлэтин саҕалаабыта 70 сыла

 

Тыа сирин кулууба улэтин са5алаабыта 70 сылынан бүгүн өр кэмҥэ культура эйгэтигэр бэриниилээхтик үлэлээбит Валентина Николаевна Тихонова суруйан хаалларбыт ахтыытын таһаарабыт.

Валентина Николаевна үгүс көлүөнэ ыччаты  кэрэ5э- сырдыкка угуйан, кэргэнинээн Семен Семенович Тихоновтыын баян до5уһуолунан ырыа долгураӊар  уйдаран   элбэх дьоро киэһэлэри  бэлэхтээн аастахтара.

Кэлин бочуоттаах да сынньаланӊа олордор Валентина Николаевна кулууп улэтигэр куруук күүс- көмө , сүбэ- ама буолара. Тэрийэр дьо5урун  ба5атынан ветеран сэбиэтин ансаамбылын үлэлэппитэ, йога куруһуогу салайан ыыппыта. Убаастыыр киһибит быйыл  75 сааһын туолан, үгэһинэн баянын илиитигэр ылан сөбүлээн  ыллыыр «Үс хатыӊ»  ырыатын истиэхпит хаалла5а…  

«Умнуллубат үтүө кэмнэрим»

1968 сыл бала5ан ыйыттан биҺиги Хомустаахпыт кулууба тыа сиринээ5и культура дьиэтэ диэн ааттанан икки специалистаах үлэтин са5алаабыта. Онно директорынан Лукина Феодосья Николаевна Партизан кулуубуттан ананан кэлбитэ. Уус- уран салайааччынан мин, Ытык –Күөлгэ хоровик – баянистар курстарын бутэрэн кэлэн анаммытым. Ол иннинэ 1951 с. тыа сирин кулууба үлэлээн, бастакы агитбригадалар тэриллэн,  сана мас кулууп үлэ5э киирбит кэмнэрэ этилэр.

Культура дьиэтэ буолуо5уттан кулууп үлэтин формата биллэ уларыйбыта. Кулууп иҺинэн араас иитэр- үөрэтэр,   пропагандалыыр, дьон сынньалаӊын көдьүүстээхтик атаарар мероприятиелар, интэриэстэринэн кулууптар, куруҺуоктар тэриллэн үлэлээн барбыттара.

1968 -1971 с.  диэри 3 директорга үлэлээбитим. Онно директордарынан Терентьев В.В., Константинов К.Н. этилэр. Библиотека5а Сивцева М.П., Илтакова Н.И., Иванова М.Е. үлэлээбиттэрэ.

1970 сылтан тэрилтэлэр икки ардыларыгар уус –уран самодеятельность  фестивалларын тэрийэн са5алаабыппыт. Ити фестиваллар нэҺилиэнньэ активноҺын сүрдээ5ин үрдэппиттэрэ. 1971 сылтан детсадка үлэлээбитим, онтон 1975 с. культура отдела көрдөҺөн директорынан ылан , 1975- 1983 с. диэри директордаабытым. Ити сыллар устата миигин кытта олус элбэх уус- уран салайааччы үлэлээбиттэрэ. Ол курдук, Охлопкова О.Н., Жиркова М.А., Николаева М.П., Новгородова С.Н., Соловьева Т.Р., Обутова Л.П., Попова В.Э.,  Новгородова Е.Н., Борисова Л.В., Сокорутов Г.Н., Попова М.К.  

1975 сылтан агитзоналарынан күрэхтэҺии  улахан  тэтимнээхтик, көхтөөхтүк ыытыллан барбыта. НэҺилиэнньэ активистарын сельсовет иҺинэн түмэн, общественность советын тэрийэн, ити үлэлэри кулууп сүрүннээн ыытар киин  буолбута. Оскуола педколлектива, детсад иитээччилэрэ, совхоз специалистара, ол сылларга нэҺилиэк иҺигэр ыытыллар иитэр- үөрэтэр тэрийэр үлэлэри бэйэлэрин илиилэригр ылан, кэрэхсэбиллээхтик, улахан таҺаарыылаахтык,  үтүө  суобастаахтык үлэлээн кэллилэр. НэҺилиэк иҺигэр ыытыллар мероприятие тэрээҺинигэр улахан көмөнү онорбуттара: парткомнар Заболоцкий М.С., Данилов ВТ., Тимофеев С.Н, Свинобоев Н.Е., комскомнар Ядреева М.Ф., Петров В.Р., Атласова Н., Иванова Л., Ощепкова З.Е., Леонтьев Р.Р., Ядреева М.П., сельсовет председателлэрэ  Охлопков А.Ф., Бурнашев К.К., Муксунов Д.Г., Данилов В.Т., сельсовет секретардара Новгородова Т.В., Неустроева Е.И., оскуола директора Горохов Н.Х., завучтар Семенова А.Я., Дьяконов М.Н., совхоз директордара Васильев АИ., Алексеев Д.Ф, бригадир Атласов П.И., детсад сэбиэдиссэйэ Захарова М.Е., балыыҺаттан Дмитриева Г.А., Корякина М.А., гаражтан Сысолятин Н.Ф., Колмогорова Т.Т. уо.д.а.

БырааҺынньыктары атаарыыны сэргэ араас тематическай биэчэрдэр, конкурстар, ыччакка аналлаах дискотекалар, «Күөх уоттар» ыытыллар буолбуттара.

 1978 сылаахтан үӊкүү куруҺуога  4 пара үӊкүүҺүттээх үлэтин са5алаабыта, онно сылдьыбыттара: Окомеов А.Н., Охлопков А.Е., Охлопков А.А., Николаев Н.П., Дмитриева Е.М., Неустроева Л.Л., Федорова Л.Е., Петрова Л.А., . Кэлин 6 паара5а тиийэ сылдьыбыттара. Онно: Оконешников И.А., Аргунов П.Г., Суздалов А.М., Николаев Ф.П., Неустроева В.Л., Николаева С.И., Рафаилова Л.М.,  Новгородова Н.Н., Стручкова М.Р., Муксунова А.П. үӊкүүлээбиттэрэ.  Окоемов Александр Николаевич  үөрэ5ин бутэрэригэр , бэлэм коллективы кытта дьарыктаннын диэн,  оскуола о5олоруттан (2,3,4 кылаастартан) куруҺуок тэрийэн, эрчийэн барбыппыт. 1 сыл буолан баран , «Мичээр» үӊкүү ансаамбыла тэриллибитэ.  Сайынын «Аргыс» агитбригада отуулары, сайылыктары сэргэхситэр этэ. Сана бырааҺынньыктар үөдүйбүттэрэ : «Бастакы хорутуу» , «Бастакы хотуур» , «Сана дьиэ5э киирии» , «Арми5а атаарыы», «Кэлбит саллааттары чиэстээҺин», «Бочуоттаах сынньаланӊа атаарыы» уо.д.а. Ити үлэлэри сэргэ кыҺыннары- сайыннары кыҺыл муннуктары тэрийэн үлэлэтии , онно күннээ5и, нэдиэлэтээ5и, ыйдаа5ы, сыллаа5ы көрдөрүүлэри тиҺигин быспакка таҺааран иҺии, иҺитиннэрии буолара.  Бу улэлэрбит тумугунэн 1975 с. Республика кулууптарын көрүүтүн конкурсугар кыайыылаа5ынан тахсан, көҺөрүллэ  сылдьар Знамянан на5араадаламмыппыт. 1977-1980 сылларга соц. куоталаҺыы кыайыылаа5а буолбуппут. 1980 с.  «Туйгун үлэлээх кулууп» аатын ылбыппыт.  Үлэ5э  маннык ситиҺиилэри нэҺилиэнньэ көхтөөх араӊатын көмөтүнэн ситиспиппит.  Ол курдук ахтан ааҺыа5ы ба5арыллар, араас өрүттээх үлэлэри кө5үлээччилэри,  иилээн- са5алаан ыытыҺааччылары : Леонтьев  Р.Р. Перевалова Н.П., Петров В.Р., Атласова Н.В., Иванова Л.П., Акимова Т.И., Новгородова М.И., Корякина МА., Охлопков А.Ф.,  Азарова А.Н., Сысолятина Е.Н., Николаев Н.И., Сысолятин Р..Д., Константинов К.Н., Кривошапкин М.М., Колесова А.И., Азаров Н.Ф. уо.д.а. 

1980 сыллар ортолоругар Акимова З.В. «Мелодия» дискотеканы, дьахталлар сэбиэттэрин иҺинэн «Хозяюшка» кулуубу библиотекарь Жиркова Н.Д., «Эдэр ийэлэр» кулууптарын Колесова А.И. салайбыттара. Хоровойу, баайыыны бэйэм, үӊкүүнү  Прокопьева О.Н., Корякина М.А., драмкуруҺуогу  - Охлопков А.Ф., хаартыска5а түҺэриини – Лазарев Г.Г. дьаҺайан үлэлэппиппит.

Ѳр сылларга сыанаттан түспэт уус- уран самодеятельность кыттааччыларын ааттаан ааҺар ытык иэһим. Ол курдук: Харитонова А.Ф., Бурнашева А.Д., Попова М.К., Петрова С.А., Пинигина С.П., Константинов С.И., Новгородова М.И., Харлампьев И.Г., Делиграсова М.Е., Атласова Д.Т, Винокурова Ф.В., Степанова Е.Е., Винокуров ВИ., Атласов П.И., Колесов И.А., Тихонов М.М. , Тихонова А.М., Константинов К.Н., Константинова С.Г., Петров В.Р., Пинигин Н.П., Пинигин М.Ф., Пинигина М.А., Корякина М.А., Прибылых М.Е., Харитонова С.И., Дмитриева Е.М., Николаева Е.И, Неустроева Л.Л, Оконешников  И.А., Колесов В.А., Охлопков А.Е., Окоемов А.Н., Николаев В.П., Ощепков И.А., Соловьев Ф.А., Соловьева С.А., Соловьева Т.Р., Васильев А.И., Николаева М.П., Николаева Л.И., Новгородов Ф.И., Аргунов А.Г., Кривошапкина О.В., Федорова Е.И., Лиханова Р.Н., Орлова Я.П., Орлова К.П., Соловьева А.С.

1982 с. доруобуйам кыайбакка, атын үлэ5э көспүтүм. Онтон 1992 с. төттөрү кулуупка киирэн бочуоттаах сынньаланӊа тахсыахпар диэри үлэлээбитим. Үлэм сыаналанан үгүс почетнай грамоталарынан, дипломанарынан, Молдавия куораттарынан путевканан на5араадаламмытым. Үлэм таһаарыылаах буоларыгар көмөлөспүт нэһилиэгим бары олохтоохторугар махталбын тиэрдэбин.